Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (ΜΣΠΑ: CBAM)
Με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/956 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Καν. ΜΣΠΑ) θεσπίζεται ο Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (ΜΣΠΑ, Carbon Border Adjustment Mechanism: CBAM).
Σκοπός του ΜΣΠΑ είναι η πρόληψη του κινδύνου διαρροής άνθρακα, για την αντιμετώπιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που ενσωματώνονται σε ορισμένα εμπορεύματα έντασης άνθρακα, όπως αυτά ειδικότερα συμπεριλαμβάνονται στο Παράρτημα I του Καν. ΜΣΠΑ, κατά την εισαγωγή των εμπορευμάτων αυτών στο τελωνειακό έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
Οι γενικές κατηγορίες των εμπορευμάτων που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι του Καν. ΜΣΠΑ είναι αυτές του τσιμέντου, τoυ σιδήρου και χάλυβα, του αργιλίου (aluminium), των λιπασμάτων, της ηλεκτρικής ενέργειας και των χημικών (υδρογόνου), τα οποία εξειδικεύονται με κωδικούς Taric, Συνδυασμένης Ονοματολογίας ή Εναρμονισμένου Συστήματος.
Ο ΜΣΠΑ έχει εισέλθει στη μεταβατική περίοδο εφαρμογής του την 01-10-2023 (διάρκειας έως την 31-12-2025). Κατά τη μεταβατική περίοδο, οι υποχρεώσεις των εισαγωγέων που απορρέουν από τον Καν. ΜΣΠΑ περιορίζονται στις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 33, 34 και 35 του Καν. ΜΣΠΑ.
Οι κανόνες υποβολής των εκθέσεων, για τους σκοπούς του ΜΣΠΑ κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, καθορίζονται από τον εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1773 της Επιτροπής. Σύμφωνα με τον εν λόγω Κανονισμό, η πρώτη έκθεση θα πρέπει να υποβληθεί έως τις 31 Ιανουαρίου 2024 για εμπορεύματα που εισήχθησαν κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023, ενώ η τελευταία έως τις 31 Ιανουαρίου 2026 για εμπορεύματα που εισήχθησαν κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2025.
Από την 01-01-2026, ημερομηνία πλήρους εφαρμογής του ΜΣΠΑ, τα εμπορεύματα που εμπίπτουν στον Καν. ΜΣΠΑ, θα εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ μόνο από αδειοδοτημένο διασαφιστή ΜΣΠΑ.
Οι τελωνειακές απαιτήσεις από 01-01-2026, θα συνοψίζονται στην υποχρεωτική αναφορά στην τελωνειακή διασάφηση του μοναδικού αριθμού λογαριασμού ΜΣΠΑ (που αποδίδεται, στη βάση του άρθρου 16§1 του Καν. ΜΣΠΑ, σε κάθε αδειοδοτημένο διασαφιστή ΜΣΠΑ), λαμβάνοντας υπόψη τις προβλεπόμενες εξαιρέσεις του άρθρου 2 του Καν. ΜΣΠΑ (εγκύκλιος Ε.2072/ 23 Νοεμβρίου 2023, ΑΔΑ: Ρ9ΦΤ46ΜΠ3Ζ-9ΙΕ).
Ως αρμόδια Εθνική Αρχή για την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων και των καθηκόντων που απορρέουν από τον Καν. ΜΣΠΑ στη χώρα μας, έχει οριστεί η Γενική Διεύθυνση του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε) του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με στοιχεία επικοινωνίας τα παρακάτω:
Διεύθυνση: Πειραιώς 207 & Αλκίφρονος 92, Τ.Κ 118 53 Αθήνα
Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: cbam-helpdesk@sdoe.gr
Τηλέφωνα:2103401016 και 2103401282
Αναλυτικές πληροφορίες για τις απαιτήσεις του Καν. ΜΣΠΑ μπορούν να αναζητηθούν στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: Carbon Border Adjustment Mechanism