Σε κάθε αγοραπωλησία ακινήτου ή εμπραγμάτου δικαιώματος επί ακινήτου, που βρίσκεται στην Ελλάδα, επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης, υπόχρεος για την καταβολή του οποίου είναι ο αγοραστής.

Ο συντελεστής του φόρου είναι 3% επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου. Στο ποσό αυτό του κύριου φόρου επιβάλλεται εισφορά υπέρ δήμων και κοινοτήτων με συντελεστή 3%. Ο συντελεστής του φόρου μειώνεται:

• στο 1/4 του ακεραίου, σε περιπτώσεις διανομής ακινήτων και διάλυσης εταιρειών  (ΟΕ, ΕΠΕ, ΕΕ,ΙΚΕ) και μεταβίβασης της ακίνητης περιουσίας τους στα μέλη τους, 
• στο 1/2 του ακεραίου σε περιπτώσεις ανταλλαγής ακινήτων ίσης αξίας. 

Πριν από την κατάρτιση του μεταβιβαστικού συμβολαίου, οι συμβαλλόμενοι (πωλητής - αγοραστής) είναι υποχρεωμένοι:

• να υποβάλουν κοινή δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτων, κατά κανόνα στη ΔΟΥ. φορολογίας εισοδήματος του αγοραστή και 
• να καταβάλουν ολόκληρο τον φόρο  εντός προθεσμίας 3 εργάσιμων ημερών από την υποβολή της δήλωσης ή την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού του φόρου.

Σε περίπτωση που η σύμβαση μεταβίβασης ακινήτου που βρίσκεται στην Ελλάδα καταρτίστηκε στο εξωτερικό, με οποιονδήποτε ισχύοντα εκεί νόμιμο τύπο και δεν καταβλήθηκε ο φόρος μεταβίβασης:

• Η δήλωση υποβάλλεται στην αρμόδια ΔΟΥ πριν από τη μεταγραφή της σύμβασης και καταβάλλεται ο φόρος μεταβίβασης
• Στη δήλωση επισυνάπτεται, σε επίσημη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα, ακριβές αντίγραφο της σύμβασης που μεταγράφεται.

Κατά τη μεταβίβαση ακινήτων, που συντελείται στην αλλοδαπή ενώπιον ελληνικής προξενικής Αρχής, η δήλωση υποβάλλεται στην Αρχή αυτή, η οποία τη διαβιβάζει στην αρμόδια ΔΟΥ, η οποία με τη σειρά της εκδίδει το αντίγραφο της δήλωσης.

Οι δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτου υποβάλλονται:

• ψηφιακά  (Α. 1110/2022, Α. 1065/2023 αποφάσεις του Διοικητή της ΑΑΔΕ)    μέσω της εφαρμογής myPROPERTY της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης ή
• στην περίπτωση που δεν έχουν ενταχθεί ακόμη στην ψηφιακή εφαρμογή, υποβάλλονται σε έντυπη μορφή μέσω της εφαρμογής «Τα Αιτήματά μου» ή αποστέλλονται (με φυσικό φάκελο) ταχυδρομικά μέσω συστημένης επιστολής ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς ή  είναι επίσης δυνατή η κατάθεση των δηλώσεων και στο γραφείο πρωτοκόλλου της αρμόδιας υπηρεσίας, εντός φακέλου (Α. 1137/2020 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ). 

Τα θέματα φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων ρυθμίζονται από τις διατάξεις του αναγκαστικού νόμου 1521/1950 «περί φόρου μεταβιβάσεων ακινήτων», ο οποίος κυρώθηκε με τον ν. 1587/1950, όπως έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα και ισχύει, και στις διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022) όπως έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα και ισχύει.

Απαλλάσσονται από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτου οι συμβάσεις αγοράς εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα κατοικίας ή οικοπέδου από έγγαμο ή ενήλικο άγαμο, εφόσον ο αγοραστής ή ο σύζυγος ή οποιοδήποτε από τα ανήλικα τέκνα του 

• δεν έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε κατοικία ή σε ιδανικό μερίδιο αυτής που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του ή 
• δικαίωμα πλήρους κυριότητας σε οικόπεδο οικοδομήσιμο ή σε ιδανικό μερίδιο οικοπέδου στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες και βρίσκονται σε δημοτική ή τοπική κοινότητα ή δήμο (εφόσον στερείται περαιτέρω διοικητικής υποδιαίρεσης) με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. 

Η έκταση της παρεχόμενης απαλλαγής είναι η εξής:

• Για αγορά κατοικίας:  από άγαμο μέχρι του ποσού των 200.000 €, από άγαμο που παρουσιάζει αναπηρία τουλάχιστον 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία μέχρι ποσού αξίας 250.000 €, από έγγαμο μέχρι ποσού αξίας 250.000 €, ενώ από έγγαμο που παρουσιάζει αναπηρία, τουλάχιστον, 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία μέχρι ποσού αξίας 275.000 €. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 25.000 € για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 30.000 € για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του.
• Για αγορά οικοπέδου: από άγαμο μέχρι ποσού αξίας 50.000 €, από έγγαμο μέχρι ποσού αξίας 100.000 €. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 10.000 € για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 15.000 €για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του.

 Αν η αξία του ακινήτου υπερβαίνει τα παραπάνω αφορολόγητα όρια, η απαλλαγή χορηγείται μέχρι του αντίστοιχου αφορολόγητου ποσού και για την επιπλέον αξία οφείλεται ΦΜΑ. 

Σε περίπτωση αγοράς κατοικίας, στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης και ενός αποθηκευτικού χώρου (είτε είναι ξεχωριστές οριζόντιες ιδιοκτησίες είτε παρακολουθήματα της μεταβιβαζόμενης ιδιοκτησίας), για επιφάνεια εκάστου έως είκοσι (20) τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα με το ίδιο συμβόλαιο αγοράς.

Δικαιούχοι της απαλλαγής είναι  Έλληνες, ομογενείς από Αλβανία, Τουρκία και χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, πολίτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, αναγνωρισμένοι πρόσφυγες καθώς επίσης πολίτες τρίτων χωρών που απολαύουν του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος στην Ελλάδα και πολίτες τρίτων χωρών που κατέχουν άδεια διαμονής στην Ελλάδα δεύτερης γενιάς, (ν. 1078/1980 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, και σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4251/2014).

Για τη χορήγηση της απαλλαγής απαιτείται ο αγοραστής να κατοικεί μόνιμα στην Ελλάδα  ή προτίθεται να εγκατασταθεί σε αυτήν εντός προθεσμίας δύο ετών από την αγορά.