Χημική Μετρολογία
Η Χημική Υπηρεσία Μετρολογίας είναι η νεότερη υπηρεσία του ΓΧΚ. Προήλθε από την Ε΄ Χ.Υ. Υπηρεσία, η οποία ιδρύθηκε το 2005 (άρθρο 51§5, Ν. 3427/2005), σχεδιάστηκε και εξοπλίστηκε το διάστημα 2006-2008, στελεχώθηκε το Μάιο του 2009 και αρχικά διαρθρώ¬θηκε σε δύο τμήματα: Α΄ Τμήμα: Εργαστήριο Χημικής Μετρολογίας και B΄ Τμήμα: Εργαστηριακών Συγκρίσεων. Τα δύο Τμήματα συγχωνεύθηκαν σε μια νέα Υπηρεσία ως αυτοτελές Τμήμα, σύμφωνα με όσα προβλέπονται ΠΔ 111/2014.
Το Εργαστήριο Χημικής Μετρολογίας (ΕΧΗΜ/ΓΧΚ-ΕΙΜ) χρηματοδοτήθηκε από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης στα πλαίσια του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» και εκπροσωπεί τη χώρα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο σε ό,τι αφορά στη χημική μετρολογία. Στις κύριες αρμοδιότητές του συγκαταλέγονται η διάδοση της μετρολογικής γνώσης και επιστήμης, η υλοποίηση των σχετικών διαδικασιών για τη διασφάλιση της ιχνηλασιμότητας στη χημική ανάλυση, η παραγωγή και η διανομή υλικών αναφοράς, η εκπαίδευση, η ανάπτυξη ικανοτήτων μέτρησης και βαθμονόμησης, όπως προκύπτει από τις απαιτήσεις της Συνθήκης Αμοιβαίας Αναγνώρισης (MRA - Mutual Recognition Arrangement) της Διεθνούς Επιτροπής Μέτρων και Σταθμών (CIPM - Comité International des Poids et Mesures) και της EURAMET (European Association of National Metrology Institutes) σε συνεργασία με το Ελληνικό Ινστιτούτο Μετρολογίας (EIM).
Ο φορέας SCHEMA λειτουργεί στα πλαίσια της Χ.Υ. Μετρολογίας και είναι υπεύθυνος για τη διοργάνωση διεργαστηρικών δοκιμών ελέγχου ικανότητας. Παράλληλα, η Υπηρεσία παρέχει εργαστηριακή υποστήριξη (ανάπτυξη μεθόδων, εξειδικευμένες αναλύσεις) στις Χημικές Υπηρεσίες του Γ.Χ.Κ., καθώς και υπηρεσίες εξειδικευμένων αναλύσεων, ανάπτυξης και επικύρωσης αναλυτικών μεθόδων, αλλά και εκπαιδεύσεις στα πλαίσια συνεργασιών με το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Για μια σύντομη εισαγωγή στις έννοιες της χημικής μετρολογίας, της ιχνηλασιμότητας στις χημικές μετρήσεις και τις δραστηριότητες του ΕΧΗΜ, πατήστε εδώ.
SCHEMA: Κορυφαία ανάμεσα στις υπηρεσίες που παρέχει η Χημική Υπηρεσία Μετρολογίας είναι η ανάπτυξη, διοργάνωση και διεξαγωγή διεργαστηριακών σχημάτων ελέγχου ικανότητας. Από τα τέλη του 2009, έχει ήδη προβεί στη διοργάνωση και στην αξιολόγηση πλέον των εξήντα ανάλογων σχημάτων που είναι διαθέσιμα υπό το λογότυπο SCHEMA (Scheme for CHEmical Measurement Assessment). Από το 2012, η Υπηρεσία έχει διαπιστευθεί ως πάροχος διεργαστηριακών σχημάτων ελέγχου ικανότητας σύμφωνα με το πρότυπο ISO/IEC 17043: 2010 από το Ε.ΣΥ.Δ.
Η Χημική Υπηρεσία Μετρολογίας λειτουργεί στα πλαίσια της διαπίστευσής της σύμφωνα με τα πρότυπα ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025:2017 (γενικές απαιτήσεις για την ικανότητα των εργαστηρίων δοκιμών και διακριβώσεων), ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17043:2011 (conformity assessment - general requirements for proficiency testing) και ISO 17034:2016 (general requirements for the competence of reference material producers). Το εγχειρίδιο ποιότητας της Υπηρεσίας έχει εγκριθεί από την Τεχνική Επιτροπή Ποιότητας της EURAMET (TC-Q). Ο φορέας διαπιστεύθηκε το 2012 ως πάροχος διεργαστηριακών σχημάτων ελέγχου ικανότητας από το Ε.ΣΥ.Δ., ενώ το 2013 διαπιστεύθηκε σε ευέλικτο πεδίο για την εκτέλεση δοκιμών και διακριβώσεων σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025:2017.
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΣΕ ΕΥΕΛΙΚΤΟ ΠΕΔΙΟ (ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/ IEC 17025)
- η υλοποίηση του γραμμομορίου (mol) ως μονάδας μέτρησης για την ποσότητα της ουσίας (amount of substance) και η τήρηση των αντίστοιχων εθνικών προτύπων
- η υποστήριξη του μετρολογικού συστήματος της χώρας στον τομέα των χημικών μετρήσεων
- η διάδοση της μετρολογικής γνώσης στην επιστήμη της χημείας
- η εξυπηρέτηση των σκοπών της χημικής μετρολογίας και η παροχή εργαστηριακής υποστήριξης σε θέματα που σχετίζονται με την αξιοπιστία στις χημικές μετρήσεις
- η εκπροσώπηση της χώρας σε ανάλογα ευρωπαϊκά ή διεθνή συνέδρια και ημερίδες
- η χορήγηση υπηρεσιών διακρίβωσης και μετρολογικής υποστήριξης
- η διοργάνωση ή/και η συμμετοχή σε διεργαστηριακά σχήματα με εκτιμήτρια τιμή που προκύπτει από πρωτεύουσα μέθοδο αναφοράς με σκοπό την απόκτηση ικανοτήτων βαθμονόμησης και μέτρησης (CMCs ‑ calibration and measurement capabilities)
- η παροχή ιχνηλασιμότητας στον τομέα της χημικής μετρολογίας
- η ανάπτυξη, διαχείριση και παροχή πιστοποιημένων υλικών αναφοράς για την αξιολόγηση και τον έλεγχο της ποιότητας χημικών και φυσικοχημικών δοκιμών
- η ανάπτυξη, διάδοση, διαχείριση και παροχή υλικών αναφοράς και πρότυπων μιγμάτων
- ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη, η διαχείριση, η παροχή και η αξιολόγηση διεργαστηριακών σχημάτων δοκιμών για την επικύρωση μεθόδων, την αξιολόγηση και πιστοποίηση υλικών αναφοράς και τον έλεγχο της τεχνικής ικανότητας στους τομείς των χημικών αναλύσεων και φυσικοχημικών δοκιμών
- η οργάνωση, διαχείριση και παροχή συμβουλευτικών/εκπαιδευτικών υπηρεσιών στο χώρο των χημικών και φυσικοχημικών δοκιμών, όπως και σε θέματα που σχετίζονται με την επίτευξη ακρίβειας, ιχνηλασιμότητας και συγκρισιμότητας στις ανωτέρω δοκιμές
- η συνεργασία με εκπαιδευτικά ή/και ερευνητικά ιδρύματα, κρατικούς ή/και ιδιωτικούς φορείς για την επίλυση θεμάτων και την ανάπτυξη προγραμμάτων συνεργασίας που αφορούν σε δοκιμές και αναλύσεις.
- η προώθηση και ανάπτυξη συνεργασιών στο πεδίο των δραστηριοτήτων της Υπηρεσίας σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο
Εκτός από την εμπλοκή του στις διαδικασίες για την απόκτηση CMCs και την ανάπτυξη νέων μεθόδων ανάλυσης, το προσωπικό του εργαστηρίου συμμετέχει στην εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης ποιότητας στις δράσεις της Υπηρεσίας. Συμμετέχει ενεργά σε εθνικές, ευρωπαϊκές και διεθνείς επιτροπές για θέματα χημικών αναλύσεων, νομοθεσίας, ανάλυσης διακινδύνευσης και έκθεσης σε χημικούς κινδύνους καθώς και στις επιτροπές της CIPM. Επίσης, έχει αναπτύξει συνεργασία με μετρολογικά εργαστήρια άλλων χωρών.
Στο πλαίσιο της EURAMET συμμετέχει στα ευρωπαϊκά δίκτυα μετρολογίας για τα τρόφιμα (EMN FOOD), τη ρύπανση (ΕΜΝ POLMO) και την εργαστηριακή ιατρική (ΕΜΝ TRACELABMED). Τέλος, συμμετέχει στο ερευνητικό πρόγραμμα 23IND13 SCREENFOOD που αφορά στη χημική μετρολογία στα τρόφιμα και χρηματοδοτείται από τη EURAMET και την Ε.Ε
- Διεθνές Γραφείο Σταθμών και Μέτρων
- Ευρωπαϊκή Ένωση Εθνικών Ινστιτούτων Μετρολογίας
- Ελληνικό Ινστιτούτο Μετρολογίας
- Διεθνής Βάση Πιστοποιημένων Υλικών Αναφοράς
- Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) – Κέντρο Επιστημών ΕΕ
- Διεργαστηριακές συγκρίσεις (SCHEMA)
- Πιστοποιημένα Υλικά Αναφοράς & Υλικά Ελέγχου Ποιότητας
- EMN TRACELABMED
- ΕΜΝ FOOD
- EMN POLMO
- METROFOOD_RI
- METROFOOD-GR
- European Metrology Programme for Innovation and Research (EMPIR)
Στοιχεία επικοινωνίας
Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ)
Γενική Διεύθυνση Γενικού Χημείου του Κράτους (ΓΧΚ)
Χημική Υπηρεσία Μετρολογίας
Ταχυδρομική διεύθυνση: Αν. Τσόχα 16, 115 21 Αθήνα
e-mail: metrology.gcsl@aade.gr
τηλέφωνο: 2106479137
Προϊστάμενος Υπηρεσίας: Δρ Ηλίας Κακουλίδης