Οι ισχύουσες διατάξεις της ενωσιακής νομοθεσίας για τα νέα τρόφιμα περιλαμβάνονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/2283, ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 2018. Με τον εν λόγω κανονισμό καταργήθηκε ο κανονισμός (ΕΚ) 258/97 και ο κανονισμός (ΕΚ) 1852/2001.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/2283 έχει ως στόχο τη βελτίωση των συνθηκών έτσι ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν ευκολότερα να προσφέρουν νέα και καινοτόμα τρόφιμα στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ε.Ε.), διατηρώντας παράλληλα ένα υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας και των συμφερόντων των καταναλωτών.

Οι κυριότερες αλλαγές που εισάγονται με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/2283 είναι οι εξής:

• Αποσαφηνίζονται και επικαιροποιούνται οι κατηγορίες τροφίμων που αποτελούν νέα τρόφιμα, ενώ ο ορισμός του νέου τροφίμου παραμένει ίδιος (“νέο τρόφιμο”: κάθε τρόφιμο που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για ανθρώπινη κατανάλωση εντός της Ενωσης πριν από τις 15 Μαϊου 1997).
• Οι εγκρίσεις νέων τροφίμων είναι γενικής ισχύος [δεν απευθύνονται μόνο στον αιτούντα όπως προβλέπονταν στον καν. (ΕΚ) 258/97], εκτός εάν αφορούν σε έγκριση νέου τροφίμου που καλύπτεται από προστασία δεδομένων.
• Καταρτίζεται ενωσιακός κατάλογος νέων τροφίμων που έχουν εγκριθεί για να διατεθούν στην αγορά της Ενωσης.
• Θεσπίζεται κεντρική διαδικασία έγκρισης, καθώς οι αιτήσεις υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (εφεξής: Επιτροπή) διαδυκτιακά μέσω σύστηματος ηλεκτρονικής υποβoλής (e-submission system for novel foods).
•  Η αξιολόγηση της ασφάλειας των νέων τροφίμων διενεργείται από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (εφεξής: Αρχή) μετά την κατάθεση του σχετικού φακέλου στην Επιτροπή. Ενα νέο τρόφιμο εγκρίνεται και εισάγεται στον ενωσιακό κατάλογο μετά από πρόταση της Επιτροπής και ψηφοφορία στην Μόνιμη Επιτροπή Φυτών, Ζώων, Τροφίμων & Ζωοτροφών - Τομέας Τοξικολογικής Ασφάλειας. Ολες οι διαδικασίες υπόκεινται σε προθεσμίες για να εξασφαλίζεται η ομαλή διεκπεραίωση των αιτήσεων.
• Θεσπίζεται απλοποιημένη διαδικασία έγκρισης για παραδοσιακά τρόφιμα τρίτων χωρών με ιστορικό ασφαλούς χρήσης σε μία τρίτη χώρα, μέσω διαδικασίας κοινοποίησης, με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν υποβληθεί αιτιολογημένες αντιρρήσεις ως προς την ασφάλειά τους από κάποιο κράτος μέλος ή την Αρχή.
• Θεσπίζονται διατάξεις σχετικά με την προστασία των δεδομένων, με τις οποίες διασφαλίζεται ότι τα νέα επιστημονικά στοιχεία και δεδομένα βιομηχανικής ιδιοκτησίας δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούνται προς υποστήριξη άλλης αίτησης για διάστημα 5 ετών μετά την έγκριση ενός νέου τροφίμου. Η προστασία των δεδομένων δεν αφορά τις κοινοποιήσεις ή αιτήσεις για τη διάθεση παραδοσιακών τροφίμων στην αγορά της Ε.Ε..

Διευκρινιστικό κείμενο ερωτήσεων - απάντησεων σχετικά με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/2283.